Effectieve communicatie begint bij jezelf: 3 inzichten voor de werkvloer
In elke organisatie komen we ze tegen: situaties waarin de communicatie stroef verloopt. Een project dat spaak loopt, een collega die “lastig” communiceert, of een overleg waarin frustratie voelbaar is. De eerste reactie is vaak: “Als de ander nou gewoon…”
Maar wat als je de vinger even niet naar de ander wijst, maar naar jezelf?
Wat als je de moed hebt om te onderzoeken wat jouw eigen rol is in die dynamiek?
Het is misschien confronterend, maar ook ontzettend krachtig: in veel gevallen begint duurzame verandering bij jezelf. Jij hebt invloed, vaak meer dan je denkt. Door met een open blik naar je eigen gedrag te kijken, creëer je ruimte voor echte verandering in de samenwerking met anderen.
Zelfreflectie als sleutel tot betere communicatie
In plaats van de ander te willen ‘fixen’, kun je jezelf afvragen:
- Hoe communiceer ik zelf?
- Hoe reageer ik op de ander, probeer ik diegene te begrijpen of wil ik graag mijn verhaal delen om te overtuigen?
- Ben ik écht duidelijk in wat ik zeg?
- Luister ik actief, of wacht ik vooral op mijn beurt om te reageren?
Deze vragen vormen de basis van professionele groei. Door jezelf bewust deze spiegel voor te houden, verhoog je niet alleen je eigen effectiviteit, maar nodig je ook anderen uit om hetzelfde te doen.
Is dit makkelijk? Nee, zeker niet!

3 praktische tips voor directe impact op de werkvloer
1. Begin bij jezelf met de juiste vragen
Voordat je reageert op een lastige situatie, neem even afstand. Vraag jezelf af:
Wat was mijn aandeel? Had ik mijn verwachtingen helder uitgesproken? Heb ik ruimte gegeven aan de ander om zijn of haar kant te delen?
Zelfreflectie brengt nuance en voorkomt escalatie.
2. Kies voor eigenaarschap in je communicatie
Zinnen als “Jij doet altijd…” zetten de ander meteen in de verdediging. Probeer in plaats daarvan taal te gebruiken die eigenaarschap uitstraalt, zoals:
“Ik merk dat onze samenwerking soms wringt. Ik vraag me af wat ik anders kan doen om dit te verbeteren.”
Deze benadering opent de deur naar een goed gesprek.
3. Maak feedback onderdeel van je werkcultuur
Goede communicatie leeft in een cultuur waar feedback normaal en veilig is. Durf actief om feedback te vragen, bijvoorbeeld:
“Hoe ervaar jij onze samenwerking? Is er iets dat ik anders kan doen?”
Geef ook zelf feedback op een respectvolle en opbouwende manier. Zo ontstaat er een continue uitwisseling die iedereen verder helpt.
Tot slot: jij bent het vertrekpunt
Communicatie is nooit eenrichtingsverkeer. Ook als de ander lastig blijft reageren, heb jij altijd een keuze hoe je ermee omgaat. Door verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen rol, neem je de leiding over wat jij kunt beïnvloeden en dat is uiteindelijk het krachtigste wat je kunt doen.
“Verandering begint niet bij de ander. Het begint bij jou.”
Gun jij jouw team ook een betere manier van communicatie en een fijne samenwerking? Neem contact op met Het Ambitiehuis en samen kijken we naar wat jouw team nodig heeft en passen onze training daarop aan.
Jeroen Haanstra - Het Ambitiehuis